Champagne

 


SCHETS

Tussen Reims en Verdun liggen twee streken die bekend zijn onder de namen Champagne en Argonne. In de geschiedschrijving van de Grote Oorlog worden ze vaak op een hoop gegooid en geassocieerd met hevige gevechten tussen Fransen en Duitsers in 1914 en 1915.

Hoewel de Somme, Ieper en Verdun alle aandacht op zich vestigen, is de regio Reims-Champagne ook het toneel geweest van afzichtelijke slachtpartijen en eindeloze gevechten om luttele meters, boven en onder de grond.


De frontlijn tussen Reims(l) en Clermont en Verdun, 1915


TOEN

In de Champagne is vooral in het begin van de oorlog hevig gevochten. De Fransen trachtten zich na de schermutselingen van 1914 een weg te banen door de goed verdedigde en (toen al) gefortificeerde Duitse stellingen.  

Met name rond Souain werd de algemeen aanvaarde, maar in deze tijd volstrekt misplaatste Franse tactiek "aanval tot het uiterste" (l´attaque à l`outrance) beproefd, vaak met desastreuze gevolgen.


Aankondiging van de inauguratie van het monument voor het leger der kolonialen in Reims

De Regio werd wereldberoemd toen de schitterende kathedraal van Reims door de Duitse artillerie onder vuur werd genomen. Dit was na Leuven en de massamoorden van ’14 het zoveelste bewijs dat de Duitsers niets op hadden met cultuur en historie: het waren barbaren en dat lieten de geallieerde propagandamachines op alle mogelijke manieren weten. 


Reims onder granaatvuur; Frans magazine beeldt de ellende in vernield Reims uit


Na 1916 en de allesvernietigende slagen aan de Somme en rond Verdun kwam het Champagne-front  tot relatieve rust, terwijl de talloze zinloos gesneuvelde Fransen werden begraven en Joffre zijn wonden likte.

Pas in september en oktober 1918 trokken de Amerikanen als onderdeel van hun laatste offensief door de Argonne noordwaarts en scxhampten het Champagnefront: hun sporen zijn te volgen tot Sedan, waar ze in november aarzelend en teleurgesteld halt hielden; Pershing had naar verluidt de tocht naar Berlijn graag ondernomen..

NU

Na de fortenring van Reims, die, met uitzondering van het roemruchte fort de la Pompelle zijn verworden tot kartbanen, paintbaltonelen of prive-eigendom, is het landschap glooiend. 

Omdat dit vrijwel uitsluitend oefenterreinen of landbouwgebied betreffen is het, zeker als de zon ontbreekt, vrij grijs en saai. De dorpjes zijn zonder uitzondering jonger dan 90 jaar. Een rondreis in najaar of winter is ronduit deprimerend.


Pakkende schets van Franse poilus in de Champagne


Van de Champagne gaat de route, eerst bijna ongemerkt, over in de Argonne, dan wordt de wereld heuvelachtiger, groener en bosrijker. Veel delen van de Champagne slagvelden zijn tegenwoordig militair terrein en daarom moeilijk te bezoeken.
 



Venster in de kapel van het monument Ferme de Navarin


De Grote Oorlog op veel plaatsen nog nadrukkelijk terug te vinden. 

Uiteraard in de vorm van de vaak prachtige dorpsmonumenten en kleine musea, maar ook als blockhäuser langs de voormalige linie en voor het eerst op de reis in villages detruits, vernielde en nooit meer opgebouwde dorpjes die in de gevechtslinies werden verpulverd. 
Richting Verdun zal hun aantal nog toenemen. 


Wervingsposter met de Amerikaanse opperbevelhebber generaal Pershing

- U-

home