Somme

SCHETS

Tussen de rivier de Somme en de rivier de Ancre vond een van de meest memorabele veldslagen plaats uit de militaire geschiedenis: de slag aan de Somme. Het was de eerste slag waarbij Kitchener's legers zich mochten bewijzen. 

Dat opperbevelhebber Haig het wat te vroeg vond om ze in te zetten maakte de Duitsers niet uit. Een dreigende doorbraak bij Verdun en smekende Franse bevelhebbers bepaalden dat 1 juli de vuurdoop plaats vond.
Een ramp was het gevolg.

"Le Depart", scène op het dorpsmonument van Proyart sur Somme

De streek is bezaaid met gedenktekens en begraafplaatsen, maar het is opnieuw het slaperige boerenland wat de beeldvorming anno nu overheerst. 
Glooiende heuvels, plukken bos, kleine dorpjes en veel boeren kenmerken met landschap tussen Albert en Bapaume. En overal in met name de Britse sector staan kleine en grote borden langs de weg; slagvelden, monumenten, begraafplaatsen, commercie, een persoonlijke gedenksteen...

De frontlijnen van  begin 1916, eind 1916 en april 1918  tonen de vorderingen tijdens het Somme-offensief
In grijs de geallieerde opmars, in groen de Duitse)

TOEN

De slag begon op 1 juli 1916, een zwarte dag in de Britse geschiedenis. Door over planning, onervarenheid, verkeerde munitie voor het artilleriebombardement en gebrek aan improvisatie verloren alleen de Britten al 60.000 man op de 1e dag aan doden, vermisten en gewonden. De ervaren Fransen deden het in de zuidelijke sector opvallend veel beter.

 "Happy & Satisfied", wervingsposter in het museum in Peronne

De slag aan de Somme zou voortduren tot eind november, een maximale terreinwinst opleveren van ongeveer 15 km (op sommige plaatsen vrijwel geen meter) en pas resultaat boeken toen de Duitsers besloten tot een strategische terugtrekking; de geschiedschrijving beschouwt dit laatste overigens als een teken dat de Duitsers wel degelijk een enorme draai om de oren hebben gekregen langs de slingerende Somme.

NU

Tussen de twee rivieren richting Bapaume langs de D929 zijn de velden bezaaid met enorme en bescheiden herinneringen aan het bloedbad. kraters, heuveltoppen, monumenten en stille herinneringen wisselen elkaar af, met name aan de Britse noordkant van het Sommeslagveld.

In de 4 jaar dat de Grote Oorlog duurde was Picardie een van de brandhaarden van het Westelijk Front. Het was het gebied waar de legers elkaar achtervolgden in 1914. Eerst naar de Marne, daarna richting het kanaal. 
Vervolgens werd het in 1916 het centrum van de wereld. 
En in 1918 begonnen de Duitsers uitgerekend hier hun Kaiserschlacht; een poging een wig te drijven tussen de Fransen en Engelsen richting Amiens.

"The missing of the Somme"

Met name ten zuiden van de Somme zijn herinneringen aan de Duitse aanval van 1918 te vinden, toen het dodenveld van 1916 in luttele dagen werd terugveroverd tot de Australiërs vlak voor Amiens standhielden.
hoe beangstigend dicht de Duitsers destijds bij een grote strategische overwinning waren, blijkt uit het feit dat enkele monumenten vrijwel uitkijken op Amiens.

Informatiebr ochure over de Somme-route

- U -

home